O średniowiecznych granicach Ostródy sporo wiadomo z dokumentów archiwalnych przytoczonych przez nieocenionego Johannesa Muellera w monografii miasta z 1905 roku. Najciekawszy jest dokument datowany na 25 lipca 1348 roku, o poszerzeniu granic patrymonium miejskiego w kierunku południowym. Z aktem tym związane jest podanie lokalne o dzielnym kowalu, który przeniósł kamień graniczny spod kopca Schneckenberg hen aż pod Worniny, dzięki czemu Ostróda znacznie powiększyła swe włości.

Obszar naszego powiatu od mniej więcej XVI wieku do 1945 roku zamieszkiwały dwie główne nacje - niemiecka i polska. Nazwy miejscowości w większości wywodzą się z tych języków, chociaż trafiają się i takie, które swoje źródło mają w języku pruskim. Na mapie z połowy XIX wieku (G.D. Reymann’s topographisher Special Karte) oprócz nazw niemieckich trafiają się także polskie - Brzydowo, Grabinek, Dylowo, Okoniak czy Kunki. Podwójne nazwy spotykamy także na mapie wydanej w Warszawie w 1932 roku przez Wojskowy Instytut Geograficzny. Możemy tu znaleźć na przykład Szyldak, Durąg, Dąbrówkę, Ostrowin, Wigwałd i wiele innych. W tym artykule postaram się przybliżyć państwu historię nazewnictwa miejscowości leżących w naszym powiecie.

Jabłonie rosną tu od dawna dosyć spontanicznie, choć dopiero niedawno mieszkańcy zaczęli się opiekować również tymi, które wyrosły z ogryzków w krzakach przy drogach. Zapewne jest tu wyjątkowy klimat dla jabłoni i dlatego napotkane przez pierwszych osadników dały nazwę całej miejscowości. Od ponad 100 lat znane są z walorów turystycznych a po połączeniu w latach 90-tych ubiegłego wieku ze Staszkowem (dawna nazwa Maderwiza lub Baarwiese – krótko po II Wojnie nazywano je Barwinek) uzyskały dostęp do jeziora Szeląg Mały.

Czy wiecie, że podostródzkie Szafranki nazywały się niegdyś Dworem Henrietty? Albo które z pobliskich miejscowości to dawne Szmykwałd, Dolina Jerzego czy Spokojny Las? Zapraszamy na kolejny odcinek nazewniczego cyklu Ryszarda Boguckiego.

21 stycznia 1945 roku Ostróda została zdobyta przez żołnierzy Armii Czerwonej. Wkrótce potem, miasto po raz pierwszy w swojej historii znalazło się w granicach Polski.

Już w 1946 roku w środowisku Związku Zawodowego Kolejarzy powstała idea zbudowania pomnika Tadeusza Kościuszki, w parku nad Jeziorem Drwęckim, na miejscu pomnika ku czci poległych (Kriegerdenkmal). Jednak brak możliwości technicznych do wykonania odlewu spowodował przesunięcie terminu odsłonięcia pomnika na jesień 1947 roku.